Luzy zaworowe i ich odpowiednia regulacja to kluczowa sprawa w kontekście trwałości silnika i jego potencjalnych awarii. Dlaczego to takie ważne i co ile powinny być sprawdzane? O tym poniżej.
Zawory silnikowe
Zawory znajdują się w głowicy silnika i regulują przepływ mieszanki paliwowej i spalin. Mają kształt pręta, który zakończony jest tzw. grzybkiem. Odpowiednio wyprofilowany grzybek idealnie pasuje do gniazda zaworowego, dzięki czemu zawór zamykając się, zapewnia szczelność układu.
Mamy dwa rodzaje zaworów – ssące (dolotowe) i wydechowe (wylotowe). Dzięki otwarciu zaworów ssących do silnika zostaje zassana mieszanka paliwowo-powietrzna, która po ich zamknięciu zostaje sprężona. Otwarcie zaworów wydechowych umożliwia natomiast, wydostanie się spalin na zewnątrz.
Luzy zaworowe czemu służą?
Zawory pracują w ekstremalnych i zmiennych warunkach temperaturowych, jakie panują w silniku od momentu jego włączenia, aż po osiągnięcie temperatury roboczej. Luzy zaworowe są koniecznie do prawidłowej pracy silnika ze względu na rozszerzalność termiczna materiałów. To właśnie one zapewniają domykanie się zaworów, kiedy zmienią one swoją długość pod wpływem temperatury.
Luzy zaworowe co ile kontrola i jak się je sprawdza?
Luzy zaworowe sprawdza się zgodnie z zaleceniami producenta. Zazwyczaj jest to co około 24 000 km. W niektórych silnikach luzy zaworowe regulowane są hydraulicznie i nie wymaga regulacji manualnej. Takie rozwiązanie najczęściej spotyka się w chopperach i cruiserach. Specyficznym układem jest również rozrząd desmodromiczny w Ducati. Tam zawory zamykane są przy pomocy dodatkowej krzywki umieszczonej na wałkach rozrządu, co sprawia, że regulacja zaworów jest bardziej problematyczna.
W pozostałych przypadkach luzy zaworowe są regulowane przy pomocy jednej z dwóch metod.
Metoda śrubowa
Jak łatwo się domyślić regulacja luzów zaworowych w tej metodzie odbywa się przy pomocy śrub regulacyjnych.
Metoda płytkowa
W przypadku metody płytkowej pod tzw. szklankami, które znajdują się na trzonku zaworu, znajdują się płytki regulacyjne, których wielkość decyduje o wielkości luzu zaworowego. Podczas regulacji, przy pomocy szczelinomierza mierzymy wartość luzu pomiędzy szklanką a krzywką. Jeżeli jest on za mały lub za duży (dokładne wartości są określone przez producenta) wymieniamy płytkę regulacyjną na większą lub mniejszą w zależności od potrzeb.
Niebezpieczeństwa i objawy nieprawidłowych luzów zaworowych
W przypadku nadmiernego luzu rozrząd zaczyna głośniej pracować, a same elementy mechanizmu ulegają szybszemu zużyciu. Jeżeli natomiast luz jest za mały, następuje podparcie zaworu i przestaje się on domykać. To powoduje mniejszą kompresję silnika i tym samym mniejszą moc i problemy z odpalaniem. Praca silnika przy zbyt małym luzie zaworowym prowadzi do zniszczenia gniazd zaworowych, co może się skończyć remontem silnika.
Koszty regulacji zaworów
Koszty regulacji zaworów uzależnione są od ich ilości. W przypadku silników jedno/dwucylindrowych jest to koszt około 100 – 200 zł. W przypadku czterech cylindrów około 300 – 500 złotych.
