Globalizacja – dla jednych twór Szatana, dla innych źródło dobrobytu współczesnego świata, a przynajmniej naszej jego części. Kraj pochodzenia danego producenta nie zawsze pokrywa się z rzeczywistym miejscem aktualnej produkcji jego motocykli lub ich głównych podzespołów. Sprawdziliśmy, gdzie obecnie produkowane są maszyny znanych europejskich marek: Aprilii, Piaggio, Moto Guzzi, Vespy, Benelli, BMW, BSA, Jawy, Ducati, KTM / Husqvarny, Moto Morini, MV Agusty, Peugeota i Triumpha.
Większość europejskich producentów motocykli, którzy utrzymali się na rynku, jest pozycjonowana jako marki premium. Czyli te droższe, bardziej luksusowe i mocniej rozwinięte technologicznie. Idą więc za tym konkretne wyobrażenia i oczekiwania. Jednym z nich jest to, że maszyny te są produkowane na naszym kontynencie, przez pracowników mówiących jednym z europejskich języków. Jest to wizja dosyć śmiała, zwłaszcza w naszej współczesnej, mocno zglobalizowanej rzeczywistości.
Tymczasem nie dość, że wiele na wskroś europejskich – pod względem formy i historii – maszyn produkowana jest na innym kontynencie, to jeszcze ich aktualnymi właścicielami są pozornie bardzo egzotyczne koncerny. Spróbujmy więc lekko zanurkować w historię poszczególnych marek i poznać ich aktualny status właścicielski oraz miejsca produkcji poszczególnych modeli.
Aprilia, Piaggio, Moto Guzzi, Vespa – silna włoska grupa
Zebraliśmy te cztery włoskie marki razem, ponieważ aktualnie należą do dużej Grupy Piaggio, choć rozwijały się osobno. Produkcją motocykli najwcześniej zajęło się Moto Guzzi, założone w 1921 roku w Genui przez Emanuele Vittorio Parodiego, Carlo Guzziego i Giorgio Parodiego. Marka ma na koncie wiele sukcesów sportowych, m.in. 14 tytułów w MotoGP i 11 Tourist Trophy. Od czasu wycofania się ze sportu w 1957 roku Moto Guzzi produkuje motocykle użytkowe cenione za klasyczny styl i niepowtarzalny klimat. Wszystkie modele od 1921 roku wytwarzane są niezmiennie w tej samej fabryce w Mandello del Lario.
Piaggio i Vespa
Firma Piaggio, od której wzięła nazwę cała grupa, została założona w latach 80. XIX wieku, ale produkcją jednośladów zajęła się dopiero po II wojnie światowej. Wcześniej wytwarzała m.in. pojazdy kolejowe, łodzie i samoloty, również na użytek militarny. Z tego powodu spadły na nią najpierw alianckie bomby, a potem sankcje i zakaz produkcji „podejrzanego” sprzętu. Wtedy powstał pomysł na popularny jednoślad dla kobiet i mężczyzn, łatwy w obsłudze i prowadzeniu, który dodatkowo nie brudzi ubrań w czasie jazdy. I tak w 1946 roku narodził się skuter Vespa, dzieło inżyniera lotniczego Corradino d’Ascanio. Reszta jest historią…
Obecnie Piaggio i Vespa funkcjonują jako oddzielne, choć mocno powiązane ze sobą marki. W ofercie Vespy znajdziemy skutery o klasycznych kształtach i z tradycyjnym, blaszanym, samonośnym nadwoziem. Z kolei pod marką Piaggio oferowane są skutery i trójkołowce o bardziej nowoczesnej, lecz wciąż eleganckiej linii. Wszystkie te pojazdy sprzedawane na rynkach europejskim i amerykańskim produkowane są w ogromnej włoskiej fabryce w Pontederze w Toskanii. Grupa ma również fabryki w Chinach, Indiach, Indonezji i Wietnamie, gdzie produkuje skutery na rynki azjatyckie.
Aprilia
Początki marki Aprilia sięgają 1945 roku. Została założona we włoskim Noale przez Alberto Beggio i początkowo zajmowała się produkcją rowerów. W 1968 roku syn założyciela, Ivano Beggio, skierował firmę na motocyklowe tory. Dzisiaj, z historią pełną sukcesów w najważniejszych seriach wyścigowych na świecie, Aprilia jest jednoznacznie kojarzona z motocyklami i skuterami o sportowym charakterze.
Aprilia ma dwie fabryki we Włoszech – w Noale i Scorzè, w których powstaje znakomita większośc modeli oferowanych na europejskim rynku. Wyjątkiem jest nowy sportowy model 457 RS, produkowany w indyjskich zakładach grupy Piaggio w Baramati. Tam również będzie powstawała wersja naked tego modelu, która byc może będzie sprzedawana pod marką Moto Guzzi.
Benelli – od upadku do przeboju
Włoskie Benelli to rodzinna firma założona w 1911 roku przez Teresę Benelli i jej sześciu synów. Zaczęli od warsztatu naprawiającego auta i motocykle, a z czasem zajęli się projektowaniem i produkcją jednośladów. Z czasem przyszły sukcesy sprzedażowe i sportowe – największe w latach 50. i 60. XX wieku. W kolejnej dekadzie w całej europejskiej branży motocyklowej szalał już poważny kryzys, a Benelli, podobnie jak wiele innych marek, przechodziło z rąk do rąk i starało się utrzymać na rynku.
Przełom nastąpił w 2005 roku, gdy włoską markę wykupił koncern Zhejiang Qianjiang Motorcycle Group Co., największy chiński producent motocykli i skuterów. Centrum projektowe Benelli pozostawiono we włoskim Pesaro, a całość produkcji odbywa się w ogromnej fabryce w Wenling na wschodnim wybrzeżu Chin, ok. 400 km od Szanghaju. Taki model działania okazał się ogromnym sukcesem. Benelli od kilku lat jest w czołówce sprzedaży nowych motocykli nie tylko we Włoszech, ale też w wielu innych krajach Europy i świata. Coraz śmielej atakuje też kolejne segmenty pojemnościowe.
BMW
W 2023 roku niemiecki producent świętował stulecie powstania swojego pierwszego motocykla. Zbudowany przez Maxa Friza model R 32 zaprezentowano we wrześniu 1923 roku. Choć w historii marki pojawiały się również modele o innej konstrukcji silnika, BMW Motorrad najsilniej kojarzone jest z motocyklami napędzanymi bokserami – od modeli przedwojennych, przez słynne wojskowe R 75 „Sahara”, powojenne turystyki, aż do absolutnej ikony ostatnich kilku dekad – modelu GS, kolejno w wersjach od 1100 do 1300.
BMW Motorrad wciąż należy do macierzystego niemieckiego koncernu BMW. Większość modeli sprzedawanych w Europie produkowana jest w całości w zakładach w Berlinie. Wyjątkiem są dwucylindrowe, rzędowe silniki do maszyn z serii F, wytwarzane przez chińskiego partnera BMW, firmę Loncin. W chińskiej fabryce powstają również w całości skutery C 400 X i C 400 GT. Z kolei najmniejsze motocykle w ofercie, jednocylindrowe modele G 310 R i G 310 GS, powstają w indyjskich zakładach koncernu TVS.
BSA / Jawa
Dlaczego legendarną markę brytyjską zestawiliśmy z nieco mniej legendarną marką czechosłowacką? Ponieważ łączą je dwie rzeczy. Obie od dawna nie funkcjonują w formie z czasów największych sukcesów, a także obie zostały wykupione przez indyjski koncern Mahindra, poprzez wydzieloną spółkę Classic Legends.
Nowe Jawy, napędzane skonstruowanym od podstaw, ale przypominającym dawne jednostki jednocylindrowym silnikiem o pojemności 295 cm3, sprzedawane są od 2018 roku, głównie na rynku indyjskim, gdzie odniosły duży sukces. W ograniczonej ilości trafiają również do Europy.
Z kolei odrodzona BSA jest skierowana do klientów na Starym Kontynencie, choć póki co zaprezentowany w 2021 roku model Gold Star 650 można na razie kupić tylko w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Francji, Hiszpanii, Portugalii i we Włoszech. Firma planuje rozszerzenie oferty, odnowiła niedawno prawa do nazw dawnych, legendarnych modeli BSA – Thunderbolt, Lightning i Bantam.
W drugiej części artykułu omówimy marki Ducati, KTM / Husqvarna, Moto Morini, MV Agusta, Peugeot i Triumph.
Zdjęcie tytułowe: Moto Guzzi
