Jaki płyn hamulcowy do motocykla? R3, DOT4 czy 5.1? Ile i jaki na dolewkę? Jaki kolor powinien mieć?

Poprawnie działający układ hamulcowy naszego motocykla jest najważniejszą rzeczą, która wpływa na nasze bezpieczeństwo. Z tego właśnie powodu nie powinniśmy zapominać o jego kontroli oraz wymianie. Za poprawne działanie całego systemu nie odpowiadają tylko gruba warstwa ścierna klocków hamulcowych, ale również to, od czego zaczyna się cała praca tłoczków w zacisku – płynu hamulcowego.

Podczas serwisu motocykla, często pomijamy wymianę płynu hamulcowego, co jest kompletnie nieodpowiedzialne. Takie niechlujstwo ma korzenie w opowieściach garażowych znachorów, według których płyn hamulcowy możemy używać spokojnie przez 3-4 lata. Prawda jest niestety zupełnie inna i warto zmienić postrzeganie ogólnego serwisu hamulców, ze względu na rolę, jaką pełni płyn – to od niego zależy szybkość reakcji, jakość hamowania oraz wyczucie klamki hamulca. Dodatkowo zabezpiecza podzespoły całego układu, uniemożliwia powstawanie korka parowego oraz wydłuża żywotność układu hamulcowego. Jednym słowem odpowiada za nasze bezpieczeństwo na drodze, o którym często zapominamy, pomimo tego, że koszt zakupu i wymiany, w porównaniu do ciążącej na nim roli, jest znikomy.

Przeczytaj koniecznie: Jak prawidłowo rozgrzewać motocykl. Przed jazdą, czy w jej trakcie?

Czym jest i jaką rolę pełni płyn hamulcowy

Płyn hamulcowy to ciecz, która jest odpowiedzialna za przeniesienie ciśnienia hydraulicznego w układach hamulcowych. Tłumacząc to prościej – przenosi siłę hamowania z klamki hamulca, na klocki hamulcowe, które poprzez docisk do tarczy hamulcowej, wytracając prędkość motocykla. Jest higroskopijny, co oznacza, że pochłania wodę, przez co w układzie hamulcowym mogą wytworzyć się pęcherzyki pary, które często widać podczas odpowietrzania układu za pomocą przeźroczystego wężyka. Takie zjawisko jest szczególnie niebezpieczne, ze względu na to, że klamka wciska się bardzo głęboko, a hamulce działają słabiej. Pęcherzyki powietrza są bardziej podatne na ściskanie niż płyn hamulcowy, przez co wytworzone ciśnienie znajduje ujście w pęcherzyku, zmniejszając siłę nacisku klocków na tarczę. Im starszy płyn hamulcowym, tym posiada w sobie więcej wody, co z kolei powoduje powstawanie większej ilości bąbelków w układzie hamulcowym.

Rodzaje płynów hamulcowych

W motocyklach występuje kilka rodzajów płynów hamulcowych, lecz najczęściej stosowanym, jest znany wszystkim DOT 4. W porównaniu do swojego poprzednika DOT 3, w bazie znajdziemy prócz eteru glikolu, domieszkę estrów boranowych, które znacząco poprawiły właściwości fizyczne względem poprzednika. Dzięki temu dodatkowi udało się podnieść temperaturę wrzenia z 205*C do 230*C oraz poprawić proces absorpcji wody, dzięki któremu temperatura DOT 4 spada zdecydowanie szybciej. W nowych motocyklach możemy natomiast spotkać się z oznaczeniem DOT 5.1, który jest niczym innym jak ulepszoną wersją 4, na potrzeby nowych wymagań. Do jego produkcji użyto silikonu, który ma za zadanie uzyskać prawidłową lepkość oraz podwyższoną temperaturę wrzenia, która w tym przypadku wynosi 260*C.

Przeczytaj koniecznie: Jak bezpiecznie przewozić motocykl, jak go zamocować na przyczepie

Jakiego koloru powinien być płyn hamulcowy?

Zasada jest prosta – świeży płyn hamulcowy, w zależności od producenta ma, najczęściej jasnożółty kolor, choć zdarzają się również beżowe, jasnoniebieskie i jasnoczerwone. Już na pierwszy rzut oka widać, że nasz płyn nie posiada zabarwień z brudu oraz nie jest mętny, co może być oznaką długiego okresu pracy. Każdy odcień odbiegający od fabrycznego powinien być sygnałem, do sprawdzenia daty ostatniej wymiany. Stan płynu hamulcowego możemy również sprawdzić za pomocą specjalistycznego testera, który poinformuje nas o zawartości wody w płynie. Warto pamiętać, że zawartość wody na poziomie 3,5%, zmniejsza temperaturę wrzenia aż o około 100*C.

Jak prawidłowo dobrać płyn hamulcowy?

Podczas doboru płynu hamulcowego do naszego motocykla należy kierować się przede wszystkim książką serwisową, która w takich przypadkach okazuje się nieoceniona. To właśnie w niej zawarte są szczegółowe informacje o odpowiednim płynie, zamieszczone przez inżynierów. W tym przypadku z pomocą przychodzi nam również Internet, w którym za pomocą specjalnej wyszukiwarki, dobierzemy odpowiedni płyn. Poza tym warto zwrócić uwagę na jego skład, którego odpowiednie elementy, powinny mieścić się w ogólnie przyjętej normie:

• stężenie rozpuszczalnika – 70-80%
• stężenie środka smarnego – 20-25%
• stężenie inhibitorów <10%
• odporność temperaturowa – Temperatura wrzenia, im wyższa tym lepsza.
• higroskopijność – Zdolność do rozpuszczania cząsteczek wody.
• lepkość kinetyczna – Wpływa na opory przepływu płynu hamulcowego w układzie hydraulicznym. Zbyt wysoka wytworzy za duży opór, natomiast za mała może doprowadzić do rozszczelnienia układu.

Przeczytaj koniecznie: Jaki olej do silnika motocyklowego?

Ceny za litr płynu hamulcowego mieszczą się w przedziale od 10 do 30 zł. Płyn hamulcowy należy wymieniać nie rzadziej niż co 2 lata. Pamiętajcie, że jest on trujący i niszczy lakier, unikajcie również kontaktu ze skórą, a starego płynu nigdy nie zlewajcie do kanału. Wbrew pozorom dokręcenie odpowietrznika również ma znaczenie i w tym przypadku warto użyć klucza dynamometrycznego, który pozwoli dokręcić śrubę z odpowiednią siłą. W tym przypadku odpowietrzniki o rozmiarze 7 lub 8 dokręcamy z siłą maksymalnie 8 Nm.

Poprawne działanie układu hamulcowego ma ogromne znaczenie w kwestii bezpiecznej jazdy motocyklem, dlatego warto pamiętać o regularnym serwisowaniu oraz kontrolowaniu stanu klocków hamulcowych, poziomu płynu oraz grubości tarczy hamulcowej. Pamiętajcie, że na jego poprawne działanie składają się wszystkie wyżej wymienione elementy i żadnego z nich nie możemy pominąć, aby całość funkcjonowała jak dobrze wyregulowany szwajcarski zegarek, a nasz motocykl hamował optymalnie.