Kiedy myślimy o motocyklu, który wszędzie wjedzie i zewsząd wyjedzie, zazwyczaj przychodzi nam na myśl albo lekkie enduro, albo wielki adventure z silnikiem o dużej mocy. Tymczasem istnieje jednoślad, który pod względem dzielności w terenie zjada wszystkie inne na śniadanie. I choć jest w 100% amerykański, to ma charakter krępego radzieckiego zapaśnika. Oto Rokon Mototractor – motocykl, który chcesz mieć do dyspozycji w razie nadejścia apokalipsy.
W Europie motocykle marki Rokon są stosunkowo mało znane, za to w USA są od kilkudziesięciu już lat stałymi towarzyszami ludzi, którzy muszą sprawnie poruszać się w nieraz bardzo ciężkim terenie. Z maszyn tych, w różnych wersjach wyposażenia, korzystają amerykańscy żołnierze, leśnicy, myśliwi, wędkarze, rolnicy, strażacy czy ratownicy. Klasyczna, jednośladowa konstrukcja jest dużo lżejsza od pojazdów ATV i UTV, pozwala również jeździć bardzo wąskimi ścieżkami lub tam, gdzie ich w ogóle brakuje.
Nie tylko KTM. Kolejna duża firma zatrzymuje produkcję pojazdów
Historia motocyklowych wszędołazów Rokon
Pierwszy projekt niewielkiego terenowego motocykla z napędem na dwa koła powstał w Kalifornii w 1958 roku, a jego autorem był Charlie Fehn. Zbudował on następnie kilka prototypów, dzięki którym udało mu się rozwiązać pewne trudności związane z przeniesieniem napędu na przednie koło przy zachowaniu pełnej sterowności. Fehn opatentował swój pojazd i nazwał go Trail-Breaker.

Mimo pewnego zainteresowania, początki na rynku były trudne. W 1960 roku prawa do produkcji kupiła firma Nethercutt Industries, a następnie, w 1963 roku, przejął je Orla Larsen, który przeniósł linię produkcyjną do stanu Vermont. Dopiero rok później projekt kupiła firma Rokon i tak zaczęła się długa historia tych maszyn w formie, jaką znamy dzisiaj. Od 1964 roku produkcja Trail-Breakera i opartych na nim kolejnych modeli odbywa się w New Hampshire.

Sprawdzona konstrukcja
Jak widać, omawiana maszyna ma już ponad 60 lat i w tym czasie jej podstawowe założenia konstrukcyjne prawie się nie zmieniły. Ich istotą jest maksymalna prostota, z wyjątkiem dodatkowego napędu na przód. Wszystkie modele Rokona mają wytrzymałą ramę ze stalowych rur, w której centralnie umieszczony jest prosty, czterosuwowy (kiedyś montowano dwusuwy), jednocylindrowy silnik Kohler, chłodzony powietrzem z wentylatora i zasilany gaźnikiem. Jednostka ma 208 cm3 pojemności i generuje 7 KM i 12,4 Nm momentu obrotowego, przekazywanego przez konwerter do trzybiegowej skrzyni. Jest wyposażona w elektryczny rozrusznik, można ją też odpalić jak kosiarkę, za pomocą wyciąganej linki. Układ wydechowy wyposażony jest w pochłaniacz iskier, wymagany przez amerykańskie przepisy do pracy w lesie.

Napęd na tylne koło przekazywany jest bezpośrednio łańcuchem, natomiast na przednie nieco inaczej. Ze skrzyni biegów, wzdłuż górnej belki ramy (pod zbiornikiem paliwa), idzie wał, który w okolicy główki ramy napędza zębatkę zdawczą. Następnie napęd na przednie koło również przekazywany jest łańcuchem. Pomysłowe połączenie wału z kołem zębatym, wykorzystujące specjalne sprzęgło, pozwala na zachowanie napędu w większości zakresu ruchu kierownicą. Jest on odłączany dopiero w jej skrajnych położeniach.

Koła i kanistry
Bardzo charakterystyczne dla motocykli Rokon są również koła. Ich aluminiowe felgi o średnicy 12 cali to w zasadzie puste w środku aluminiowe bębny. Mogą one pozostać puste i wtedy, wraz na napompowanymi „traktorowymi” oponami zapewniają pojazdowi nie tylko lekkość, ale też pływalność. Motocykl można np. przywiązać do małej łodzi i pokonać w ten sposób przeszkodę wodną, ewentualnie zanurzyć się samemu i przeciągnąć pojazd na drugi brzeg.

Rokon Mototractor i pozostałe modele mogą również samodzielnie przejechać po dnie w wodzie o głębokości do 61 cm. Puste w środku koła mają jeszcze jedno zastosowanie. Są wyposażone w odpowiednie korki i mogą służyć do przewozu dodatkowego zapasu wody lub paliwa – po ok. 9,5 litra w każdym z kół.
Niespotykana sprawność w terenie
Osiągi silnika nie są jak widać imponujące, ale nie o to w tym wszystkim chodzi. Istotą jest ich wykorzystanie. Rokon Mototractor waży na sucho tylko 99 kg, z paliwem (zbiornik 10 litrów) niewiele więcej. Motocykl ma sztywny tył (amortyzowane jest tylko siodło kierowcy), a z przodu zawieszenie z wahaczem i pojedynczym amortyzatorem, które świetnie sprawdza się w piachu, błocie czy śniegu. Prześwit wynosi aż 38 cm. Odpowiednia dystrybucja mocy i momentu na oba koła, w połączeniu z mocno wgryzającymi się w teren oponami, pozwalają Mototractorowi na ciągnięcie przyczep i innych ładunków (np. ściętych pni) o masie do ponad 900 kg! Ponadto motocykl jest w stanie podjechać pod wzniesienia o nachyleniu do 60 stopni.

Dodatkowo są to pojazdy zbudowane na bardzo prostych częściach, z użyciem standardowych śrub i nakrętek, które można kupić w każdym amerykańskim sklepie z artykułami metalowymi. Dostarczane przez producenta przejrzyste instrukcje obsługi pozwalają na serwisowanie motocykla we własnym zakresie.
Kilka modeli
Nasz tytułowy bohater, czyli Rokon Mototractor, to – podobnie jak większość pozostałych modeli – wariacja na temat klasycznego Trail Breakera. Oprócz nich mamy jeszcze m.in. warianty specjalnie dla strażaków, myśliwych, a nawet tzw. preppersów, czyli speców od przetrwania, kiedy świat się nagle zawali. Wszystkie modele Rockona są wyposażone w solidne bagażniki i pojedyncze siodło, z opcją zamontowania drugiego. Prędkość maksymalna tych motocykli to 56 km/h na trzecim biegu. Wyjątkiem jest model Dual Sport z oponami z homologacją drogową, jedyny, którym można poruszać się legalnie po drogach publicznych. Ten pojedzie oszałamiające 59 km/h. Ale jeszcze raz – istotą motocykli Rokon nie jest to, jak szybko jadą, tylko że jadą zawsze, niezależnie od podłoża i okoliczności.

Rokon Mototractor kosztuje 10 275 dolarów, czyli ok. 43 000 zł. Pozostałe modele – od 8875 (Scout) do 10 575 dolarów (Dual Sport). Do każdego z nich oferowane są liczne akcesoria dodatkowe, m.in. przyczepki, wózki boczne i najróżniejsze systemy bagażowe, w tym uchwyty na broń myśliwską czy piły łańcuchowe.

Rokon Mototractor: dane techniczne
Silnik: | czterosuwowy, chłodzony powietrzem |
Układ: | jednocylindrowy |
Pojemność skokowa: | 208 cm3 |
Zasilanie: | gaźnik |
Moc maksymalna: | 7 KM przy 3600 obr./min |
Maks. moment obrotowy: | 12,4 Nm przy 2800 obr./min |
Skrzynia biegów: | manualna, trzy |
Napęd tylnego koła: | łańcuch |
Napęd przedniego koła: | wał i łańcuch |
Rama: | stalowa |
Zawieszenie przednie: | wahaczowe, typu AutoGrab |
Zawieszenie tylne: | sztywny tył |
Koła: | 12 cali, aluminiowe |
Hamulec przedni: | tarczowy |
Hamulec tylny: | tarczowy |
Długość: | 2007 mm |
Szerokość: | 838 mm |
Wysokość: | 1040 mm |
Rozstaw osi: | 1295 mm |
Prześwit: | 381 mm |
Masa: | 99 kg na sucho |
Zbiornik paliwa: | 10 litrów |
Zużycie paliwa: | 1,3 litra na godzinę pracy |
Cena: | 10 275 dolarów (ok. 43 000 zł) |
Producent: | rokon.com |