Paski napędowe to elementy, które wykorzystuje się w niemal każdej dziedzinie przemysłu. W tym gronie najpopularniejszy jest oczywiście pasek klinowy. Warto poznać rodzaje, w jakich występuje, a także jego zasadę działania.
Czym jest i jak jest zbudowany pasek klinowy
Pasek klinowy to element, którego zadaniem jest przeniesienia momentu obrotowego (wytwarzanego przez koło pasowe) na koła pasowe innych urządzeń odbiorczych. Przenoszenie tej siły umożliwia konstrukcja paska, które wytwarza tarcie pomiędzy nim samym a kołem pasowym umieszczonym na wale jednostki zasilającej. Sam materiał wykonania sprawia zaś, że pasek jest elementem rozciągliwym i bardzo wytrzymałym (nie kruchym).
Z kolei budowa paska klinowego jest bardzo charakterystyczna – jego przekrój ma kształt trapezu i składa się z kilku warstw:
– warstwa nośna – zrobiona z poliamidowych lub stalowych linek tworzących wzmocnienie pasa,
– warstwa trąca – najczęściej wyprodukowana z gumy lub z kauczuku,
– warstwa tkaninowo-gumowa.
Rodzaje – podział na paski klinowe zębate i klasyczne
Najprostsza klasyfikacja pasków klinowych opiera się o ich dwa główne rodzaje – paski uzębione (zębate) oraz klasyczne. W obu tych grupach znajdują się podgrupy, które można podzielić na:
– paski wysokoprofilowe,
– paski o klasycznych profilach,
– wysokoprofilowe i szerokoprofilowe z ciętymi bokami,
– paski zespolone.
Ponadto elementy te występują także pod nazwami wskazującymi na rodzaj urządzeń, do których należy je zastosować. W ten sposób mamy paski do sprzętu rolniczego, do kombajnów, do samochodów, do obrabiarek itd. Duży ich wybór oferują popularne polskie sklepy z częściami do maszyn jak EBMiA (https://www.ebmia.pl/480-pasy-klinowe). Warto jednak rozumieć przede wszystkim różnicę pomiędzy klasyfikację z podziałem na paski zębate i proste.
Paski klinowe zębate
Posiadają charakterystyczne uzębienie wewnętrzne i zewnętrzne, które sprawia, że dużo lepiej współpracują z kołem pasowym. Z tego powodu przeznaczone są do pracy z dużym obciążeniem i wysokimi prędkościami obrotowymi. Samo uzębienie nie przenosi momentu obrotowego (nie taka jest jego rola), lecz znacznie zwiększa elastyczność powierzchni bocznych paska. Powoduje to mniejsze tarcie wewnętrzne występujące w ściskanej warstwie. Wszystko to w konsekwencji sprawia, że pasek klinowy zębaty wolniej się zużywa i umożliwia przenoszenie większych obciążeń. Paski uzębione wykorzystuje się przede wszystkim w motoryzacji, gdzie docenia się ich dużą wytrzymałość i możliwość pracy z wąskimi kołami pasowymi.
Paski klinowe klasyczne
Typowe paski o budowie trójwarstwowej, które cieszą się popularnością przede wszystkim w przemyśle, rolnictwie czy budownictwie. Pierwsza warstwa paska odpowiada za przenoszenie siły rozciągającej (siła nośna). Drugą warstwą jest warstwa trąca, które zadaniem jest zmniejszanie poślizgu na kole pasowym. Trzecia, ostatnia warstwa klasycznego paska klinowego to tzw. warstwa kryjąca. Jej funkcja polega na ochronie paska przed działaniem szkodliwych czynników mogących obniżyć jego trwałość i w konsekwencji doprowadzić np. do zerwania