W latach 60. i 70. na pustynnych rajdach w Kalifornii i Nevadzie pojawiał się niezwykły duet – motocyklista John McCown i jego pies Kookie. Zwierzak w goglach i kasku jeździł na zbiorniku paliwa, budząc sensację na każdym starcie. Razem pokonali setki kilometrów w najcięższych warunkach, a ich widok stał się symbolem wolności i radości z jazdy. Kookie zyskał miano „racing dog” i na zawsze zapisał się w historii amerykańskiego off-roadu.
Historia Kookie – psa, który zasłynął jako towarzysz zawodnika na pustynnych rajdach – zaczęła się zupełnie niewinnie pod koniec lat 60. XX wieku. John McCown, zapalony motocyklista z Kalifornii, zauważył, że jego kundelek o imieniu Kookie uwielbia towarzyszyć mu w przejażdżkach. Początkowo Kookie jeździł z Johnem w koszyku rowerowym, a gdy McCown przesiadł się na mały motocykl terenowy, 60-tkę marki Puch, pies wciąż chciał jeździć razem z nim. McCown przymocował więc do zbiornika paliwa kawałek dywanika, tworząc prowizoryczne siedzisko dla psa. Kookie wskoczył na motocykl i odtąd nie chciał już z niego schodzić. Tak narodził się duet, który wkrótce miał stać się miejscową legendą.
John McCown – pasjonat pustynnych rajdów
John McCown był amerykańskim motocyklistą-amatorem, startującym głównie w rajdach pustynnych i wyścigach offroadowych na terenie południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych. Na co dzień pracował jako rzeźnik, a po godzinach oddawał się motocyklowej pasji. Jego ulubioną formą rywalizacji były długodystansowe rajdy w terenie. Gdy pod koniec lat 60. zaczął zabierać Kookie na swoje treningi i zawody, okazało się, że pies doskonale czuje się w tym środowisku i nie przeszkadzają mu ani ryk silnika, ani wysokie prędkości na bezdrożach. Wkrótce McCown postanowił spróbować sił z czworonożnym „współzawodnikiem” także w prawdziwych zawodach, co początkowo wydawało się szalonym pomysłem – ale szybko przyniosło temu duetowi ogromną popularność.
Zawody z psem na pokładzie
Na przełomie lat 60. i 70. John i Kookie byli stałym widokiem na kalifornijskich pustyniach podczas weekendowych wyścigów. McCown zamontował na zbiorniku swojej maszyny specjalną matę, dzięki czemu Kookie mógł siedzieć tuż przed nim, między jego ramionami i obserwować trasę. Para startowała razem w setkach zawodów terenowych – łącznie w ponad 300 wyścigach w ciągu około sześciu lat. Co niezwykłe, nie były to pokazy ani parady, lecz regularne, ostre zawody off-roadowe: piaszczyste pustynie, żwirowe szlaki, wyschnięte jeziora i kamieniste wzgórza, gdzie McCown i jego psi towarzysz rywalizowali z najlepszymi motocyklistami tamtych lat.
Anne-France Dautheville: pierwsza kobieta, która objechała świat motocyklem [historia, wyprawy]
Na starcie każdej z takich imprez widok psa w goglach i specjalnym kasku motocyklowym wzbudzał sensację – Kookie szybko stał się maskotką rajdów i ulubieńcem publiczności. Co ważne nie był tylko biernym pasażerem. W trakcie jazdy potrafił instynktownie reagować na teren: gdy nadchodziły wyboje, przysiadał niżej i przesuwał ciężar do tyłu, a na gładkich odcinkach wyciągał szyję do przodu, stojąc na miękkich łapach. McCown żartował, że często poznawał po zachowaniu psa, co czeka za następną wydmą czy zakrętem – Kookie nieraz pierwszy „wyczuwał” miękki piasek albo przeszkodę na trasie. W ten sposób duet doskonale się zgrywał.
Reakcje środowiska i mediów
Obecność psa na motocyklu wywoływała mieszane reakcje – od zachwytu po krytykę. Wielu uczestników pustynnych rajdów i kibiców pokochało Kookie od pierwszego wejrzenia, widząc w nim uosobienie wolności i przyjaźni między człowiekiem a zwierzęciem. Kookie szybko trafił na łamy branżowej prasy motocyklowej. W 1971 roku można go było dostrzec w kultowym filmie dokumentalnym „On Any Sunday”, opowiadającym o świecie wyścigów motocyklowych. Pojawiał się też w magazynach takich jak „Dirt Bike” czy „American Motorcyclist”, a nawet w programach telewizyjnych. Jako jedyne zwierzę wystąpił w popularnym show „That’s Incredible!” oraz w serii „The Thrill Seekers”, zadziwiając masową publiczność. Media ochrzciły ją mianem „wonder dog” (cudowny pies) i „racing dog”, a fotoreporterzy uwielbiali robić zdjęcia Kookie w motocyklowych goglach podczas rajdów.
Oczywiście nie brakowało też sceptyków. Niektórzy obserwatorzy i zawodnicy pytali, po co narażać psa w tak niebezpiecznym sporcie? Uważali pomysł McCowna za szalony, a nawet nieodpowiedzialny. Sam John odpowiadał na te obawy z uśmiechem: Kookie to członek rodziny. Nie wyobrażam sobie, by zostawić go w domu, kiedy sam jadę się ścigać. Podkreślał, że nie był to żaden chwyt marketingowy ani cyrkowy numer, tylko naturalna konsekwencja ich więzi. Kookie po prostu uwielbiał jazdę, a on nie chciał mu tego odbierać. Co więcej, przez lata wspólnej jazdy pies nabrał doświadczenia i traktował pustynny rajd jak swój żywioł. W oczach wielu kolegów z pustynnych tras John i Kookie tworzyli nierozłączny zespół – widok różowego kasku McCowna i siedzącego przed nim psa stał się legendarny.
Czworonożna motocyklowa ikona
Historia Kookie trafiła na podatny grunt – w epoce pionierów offroadu, kiedy motocykliści pustynni cenili sobie wolność, przygodę i braterstwo, pies jadący ramię w ramię z człowiekiem idealnie wpisywał się w ten etos. Kookie uosabiał radość z jazdy i lojalność. Jego legenda przetrwała dekady także dlatego, że była autentyczna: ten duet ścigał się na serio, a nie tylko pozował do zdjęć. W czasach przed telemetrią i restrykcyjnymi przepisami wszystko wydawało się możliwe – nawet pies jako pełnoprawny zawodnik na trasie. To rozpalało wyobraźnię kibiców i do dziś jest wspominane z niedowierzaniem.
Po zakończeniu kariery Kookie pozostawił po sobie ogromną spuściznę. John McCown napisał serię ilustrowanych książek dla dzieci inspirowanych jego przygodami. Sam Kookie dożył sędziwego wieku 16 lat, a jego potomek o imieniu Kookie Junior (lub KJ), zwany też Małym Kookie, kontynuował tradycję, również jeżdżąc z McCownem w kolejnych latach. Dekady później środowisko motocyklowe wciąż pamiętało o wyczynach niezwykłego psa. W 2021 roku John McCown i Kookie zostali wspólnie wprowadzeni do Hot Shoe Hall of Fame, galerii sław wyścigów terenowych. Na uroczystej tablicy pamiątkowej uwieczniono obrazek psa z rozwianymi uszami pędzącego na baku motocykla – symbol przygody, który na zawsze wpisał się w historię amerykańskiego off-roadu.
